رمضان فرصتی بی‌بدیل برای پالایش روح

راضیه شکری

خداوند متعال در آیه ۱۸۵ سوره بقره با این مضمون «شَهْرُ رَمَضَانَ الَّذِیَ أُنزِلَ فِیهِ الْقُرْآنُ هُدًى لِّلنَّاسِ وَبَیِّنَاتٍ مِّنَ الْهُدَى وَالْفُرْقَانِ فَمَن شَهِدَ مِنکُمُ الشَّهْرَ فَلْیَصُمْهُ وَمَن کَانَ مَرِیضًا أَوْ عَلَى سَفَرٍ فَعِدَّهٌ مِّنْ أَیَّامٍ أُخَرَ یُرِیدُ اللّهُ بِکُمُ الْیُسْرَ وَلاَ یُرِیدُ بِکُمُ الْعُسْرَ وَلِتُکْمِلُواْ الْعِدَّهَ وَلِتُکَبِّرُواْ اللّهَ عَلَى مَا هَدَاکُمْ وَلَعَلَّکُمْ تَشْکُرُونَ» فرموده است: «ماه رمضان همان ماه است که در آن قرآن فرو فرستاده شده است کتابى که مردم را راهبر و متضمن دلایل آشکار هدایت و میزان تشخیص حق از باطل است پس هر کس از شما این ماه را درک کند باید آن را روزه بدارد و کسى که بیمار یا در سفر است باید به شماره آن تعدادى از روزهاى دیگر را روزه بدارد خدا براى شما آسانى می‌خواهد و براى شما دشوارى نمى‏‌خواهد تا شماره مقرر را تکمیل کنید و خدا را به پاس آنکه رهنمونی‌تان کرده است به بزرگى بستایید و باشد که شکرگزارى کنید.»

ماه رمضان، فرصتی برای تزکیه نفس و تقرب به خدا همچنین بهترین فرصت برای تطهیر قلب و مجالی برای پالایش روح است.

در این ماه، نفس‌های انسان تسبیح، خواب انسان عبادت، اعمال انسان مقبول و دعاهای انسان مستجاب است. این فضیلتی است که خداوند تنها به مومنانی عطا می‌کند که قدر این ماه را بدانند و با اخلاص و ایمان، به عبادت و بندگی بپردازند.

رمضان، ماه علی(ع) آن مقتدای عدالت و انسانیت است که نماز خون و شهادت در محراب عشق را برای اولین‌بار به یادگار گذاشت. یکی از مهمترین برنامه‌های ماه مبارک رمضان، اهمیت دادن به قرآن کریم در این ماه است. از طرفی قرآن کریم در این ماه و در شب قدر بر پیامبراکرم(ص) در آسمان چهارم به نام «بیت‌المعمور» نازل شده است و از طرفی قرآن کریم مهمترین کتاب آسمانی و جامع تمام قوانین الهی و عامل سعادت و هدایت انسان‌هاست. بنابراین شاید بتوان گفت که اصلاً هدف اصلی ماه مبارک رمضان، توجه بشریت به  قرآن کریم است و روزه و ریاضت‌های دیگر در این ماه مقدمه‌ای برای انس و آشنایی بیشتر با قرآن کریم است.

این ماه فرصتی برای نزدیکی به خدا و آمرزش گناهان است و مومنین باید با نیتی صادق و دلی پاک، از خداوند بخواهند تا توفیق روزه‌داری، عبادت و قرائت قرآن را به آنان عطا کند و دل‌های خود را از کینه‌ها، حسدها و تمامی صفات ناپسند پاک کنید، زیرا این ماه، ماه تصفیه درون است.

 قرائت قرآن، سرچشمه نور و هدایت است و در این ماه، فضیلت مضاعفی دارد. هرکس در این ماه آیه‌ای از قرآن تلاوت کند، پاداشی معادل ختم قرآن در سایر ماه‌ها دریافت خواهد کرد.

ماه رمضان، ماه نزول قرآن است و مومنین باید با تلاوت و تدبر در آیات الهی، از انوار قدسی این کتاب آسمانی بهره‌مند شوند و راه سعادت و رستگاری را در پیش گیرند.

فلسفه روزه‌داری و تحمل گرسنگی و تشنگی در ماه رمضان، فرصتی برای یادآوری گرسنگی و تشنگی روز قیامت است  در این ماه، صدقه دادن به مستمندان و رسیدگی به نیازمندان، از مهم‌ترین وظایف مسلمانان است. با انفاق و دستگیری از نیازمندان، می‌توانیم در ثواب روزه‌داری آنان شریک شویم و رضایت خداوند را جلب کنیم.

ماه رمضان، ماه تربیت و تزکیه نفس است و مومنین باید در این ماه، بیش از هر زمان دیگری مراقب رفتار و گفتار خود باشند. کسی که در این ماه، با حسن خلق با مردم رفتار کند، پاداشی خواهد داشت که به عبور آسان از پل صراط منجر می‌شود.

هرکس در این ماه، به نیازمندان کمک کند یا آنان را اطعام کند، پاداشی معادل آزاد کردن بنده از عذاب الهی دریافت می‌کند. این پاداش عظیم، نشان‌دهنده اهمیت انفاق و دستگیری از نیازمندان در ماه رمضان است.

پیامبراسلام(ص) فرموده است: «اگر بنده  خدا می‌دانست که در ماه رمضان چه برکتى وجود دارد دوست مى‌داشت که تمام سال، رمضان باشد» و نیز امام رضا(ع) فرمود: «هر کس ماه رمضان یک آیه از کتاب خدا را قرائت کند مثل این است که در ماه‌هاى دیگر تمام قرآن را بخواند» و نیز از امام علی(ع) نقل است که فرمود: «شما به راستى نمى‌دانید که رمضان چیست و چه فضائلى در او نهفته است» این در حالی است که رسول اکرم(ص) فرموده است: «روزه عامل باز دارنده است پس هر گاه روزه گرفتید. فریاد و پرخاش نکنید، اگر کسى به شما دشنام داد یا به جنگش برخاست بگوید من روزه‌ام.» بنابراین، نتیجه روزه می‌تواند رسیدن به تقوا که از مهمترین درجات مؤمنین است، باشد.

در ماه مبارک رمضان درهای بهشت گشوده و شیاطین به زنجیر کشیده می‌شوند و این ماه فرصتی است برای تقرب به خدا و دوری از گناه. اگر کسی در این ماه توفیق پیدا کند تا از خداوند کمک بخواهد و شیطان را از خود دور کند، مورد لطف الهی قرار خواهد گرفت.